Aort Yapay Damar Ameliyatı (Aort Cerrahisi) Nedir?
Aort yapay damar ameliyatı, vücudun ana atardamarı olan aortun hastalıklı veya hasarlı bir bölümünün çıkarılarak yerine sentetik bir damar (greft) yerleştirilmesi işlemidir. Aort anevrizması (balonlaşma), diseksiyon (yırtılma), darlık veya travma gibi durumlarda hayat kurtarıcı bir müdahale olarak uygulanır.
Ameliyat Öncesi Hazırlık Süreci
- Hastanın detaylı tıbbi değerlendirmesi (kan testleri, EKG, akciğer filmi)
- Görüntüleme yöntemleri ile aort patolojisinin lokalizasyonu ve boyutunun belirlenmesi (Bilgisayarlı Tomografi Anjiyografi, MR Anjiyografi)
- Kardiyak risk değerlendirmesi (Ekokardiyografi, gerekirse koroner anjiyografi)
- Ameliyat öncesi sigara ve alkolün bırakılması, kan sulandırıcı ilaçların kesilmesi
- Anestezi doktoru tarafından genel durum değerlendirmesi
Ameliyatın Aşamaları
1. Anestezi ve Hasta Pozisyonu:
- Hasta genel anestezi altında uyutulur.
- Ameliyat bölgesine (göğüs veya karın) göre sırtüstü veya yan pozisyon verilir.
2. Cerrahi Giriş (İnsizyon):
- Göğüs Kafesi (Torakotomi): Aortun çıkan (asendan) veya kemer (arkus) bölümleri için sternum (iman tahtası) ortadan kesilir.
- Karın (Laparotomi): Aortun karın (abdominal) bölümü için göbekten aşağıya uzanan bir kesi yapılır.
- Göğüs-Karın Birleşik (Torako-freno-laparotomi): Aortun hem göğüs hem de karın bölümünü içeren torakoabdominal anevrizmalarda uygulanır.
3. Aortun Kontrol Altına Alınması ve Kan Akışının Durdurulması:
- Aortun ameliyat bölgesinin üst ve alt uçları klemplerle sıkıştırılarak kan akışı geçici olarak durdurulur.
- Bu süreçte vücudun diğer bölgelerine (beyin, böbrekler, omurilik) kan gitmesi için "bypass" makinesi (kardiyopulmoner bypass) kullanılır. Bu makine, kalp ve akciğerlerin görevini üstlenerek kanı oksijenlendirir ve vücuda pompalar.
4. Hasta Aort Segmentinin Çıkarılması:
- Hastalıklı (genişlemiş, yırtılmış veya daralmış) aort bölümü kesilerek çıkarılır.
5. Yapay Damarın (Greft) Yerleştirilmesi ve Dikilmesi:
- Genellikle Dacron veya PTFE (Politetrafloroetilen) gibi sentetik malzemelerden yapılmış, dayanıklı ve vücut tarafından reddedilmeyen bir yapay damar hazırlanır.
- Bu yapay damar, aortun çıkarılan kısmının yerine, üst ve alt uçlara çok ince cerrahi iplikler (prolen) ile dikiş atılarak (anastomoz) dikilir.
- Dikiş hatlarının kan sızdırmaz olduğundan emin olunur.
6. Kan Akışının Yeniden Başlatılması ve Klemplerin Çıkarılması:
- Yapay damar yerleştirildikten ve dikişler kontrol edildikten sonra, aort üzerindeki klempler kademeli olarak açılır.
- Kanın yeni damardan sorunsuz bir şekilde akmaya başlaması gözlemlenir.
- Kardiyopulmoner bypass makinesi yavaşça devreden çıkarılarak kalbin normal ritmine dönmesi sağlanır.
7. Kapanış:
- Ameliyat bölgesi temizlenir ve kanama kontrolü yapılır.
- Göğüs veya karın boşluğuna drenaj tüpleri yerleştirilir.
- Açılan kesi katmanlar halinde kapatılarak ameliyat sonlandırılır.
Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci
- Hasta birkaç gün yoğun bakım ünitesinde takip edilir.
- Ağrı kontrolü, solunum fizyoterapisi ve enfeksiyon önleme tedbirleri uygulanır.
- Taburculuk sonrası düzenli kontroller, ilaç tedavisi (kan sulandırıcılar gerekebilir), beslenme düzeni ve kademeli olarak artan fiziksel aktivite önerilir.
- Tam iyileşme birkaç ay sürebilir.
Riskler ve Komplikasyonlar
- Kanama ve enfeksiyon
- Kalp krizi, inme (felç)
- Böbrek yetmezliği
- Omurilik hasarı (parapleji riski)
- Akciğer komplikasyonları
- Ritim bozuklukları
Sonuç
Aort yapay damar ameliyatı, karmaşık ve büyük bir cerrahi girişim olmasına rağmen, deneyimli kalp-damar cerrahi ekipleri tarafından yüksek başarı oranlarıyla gerçekleştirilmektedir. Uygun hasta seçimi, titiz bir ameliyat öncesi hazırlık ve kaliteli bir ameliyat sonrası bakım, başarılı sonuçların anahtarıdır.
|
.webp "Kalp Damar Tıkanıklığı Belirtileri ve Tedavisi")
.webp "Bacak Damar Tıkanıklığı Belirtileri ve Tedavisi")
.webp "Kan Damarları Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?")
.webp "Bacakta Damar Tıkanıklığı Belirtileri ve Tedavisi")
.webp "Damar Otu Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?")
