Aut damarı yırtılması nedir, belirtileri nelerdir?

Aort damarı yırtılması, tıpta "aort diseksiyonu" olarak adlandırılan, hayatı tehdit eden ciddi bir tıbbi durumdur. Vücudun ana atardamarı olan aortun duvarının iç katmanında bir yırtık oluşması ve bu yırtıktan kanın aort duvarının katmanları arasına sızmasıyla karakterizedir. Bu sızıntı, aort duvarında yalancı bir kanal oluşturarak damarın daralmasına, ana dallarının tıkanmasına veya tam yırtılmasına (rüptür) yol açabilir. Aort diseksiyonu genellikle yüksek tansiyon, ateroskleroz (damar sertleşmesi) veya genetik bağ dokusu hastalıkları (örneğin, Marfan sendromu) gibi faktörlerle ilişkilidir. Acil müdahale gerektirir ve zamanında tedavi edilmezse ölümcül olabilir.

Aort diseksiyonunun belirtileri ani başlangıçlı ve şiddetli olma eğilimindedir. En yaygın belirtiler şunlardır:

• Şiddetli ve yırtılır tarzda göğüs ağrısı: Genellikle sırt, boyun veya karına yayılabilir; kalp krizi ağrısına benzer ancak daha keskin ve hareketle değişmeyen bir karakterdedir.
• Sırt ağrısı: Özellikle kürek kemikleri arasında veya bel bölgesinde yoğunlaşan keskin ağrı.
• Nefes darlığı, bayılma veya baş dönmesi: Kan basıncındaki ani değişikliklere bağlı olarak ortaya çıkabilir.
• Terleme, bulantı veya kusma: Vücudun strese verdiği tepkilerden kaynaklanır.
• Kol veya bacaklarda güçsüzlük, uyuşma veya felç: Aorttan çıkan damarların etkilenmesi sonucu beyin veya uzuvlara kan akışının bozulması.
• Kan basıncında farklılık: Örneğin, sağ ve sol kollarda ölçülen tansiyon değerleri arasında belirgin fark olması.
• Yutma güçlüğü veya ses kısıklığı: Aortun genişlemesine bağlı olarak komşu organlara baskı yapması.
• Ani bilinç kaybı veya şok: Aortun tam yırtılması durumunda iç kanama nedeniyle gelişebilir.

Bu belirtilerden herhangi biri ortaya çıkarsa, derhal 112 acil servis aranmalı veya en yakın hastaneye başvurulmalıdır. Erken teşhis ve cerrahi müdahale hayat kurtarıcı olabilir.