Damar yolu açma iğnesi nasıl kullanılır?

Damar yolu açma işlemi, klinik uygulamalarda sıvı ve ilaç tedavilerinin güvenli şekilde verilmesini sağlayan temel bir tıbbi prosedürdür. Bu rehber, steril tekniklerden kanül sabitlemeye kadar adım adım uygulama sürecini profesyonel bir bakış açısıyla özetlemektedir.

19 Kasım 2025

Damar Yolu Açma İğnesi (İntravenöz Kateter) Kullanımı: Adım Adım Kılavuz


Damar yolu açma, tıbbi bir prosedür olup genellikle sıvı, ilaç veya kan ürünlerinin doğrudan damar içine verilmesi veya kan örneği alınması için kullanılır. Bu işlem, eğitimli sağlık profesyonelleri (doktorlar, hemşireler) tarafından gerçekleştirilmelidir. Aşağıda, genel bir kullanım rehberi sunulmuştur, ancak bu bilgiler yalnızca eğitim amaçlıdır ve kendi kendine uygulama için kullanılmamalıdır.

1. Hazırlık Aşaması


  • Ellerinizi sabun ve suyla yıkayın veya alkol bazlı el dezenfektanı kullanın. Steril eldiven giyin.
  • Gerekli malzemeleri toplayın: damar yolu iğnesi (kanül), turnike, antiseptik solüsyon (örneğin %70'lik alkol veya klorheksidin), steril pamuk veya gazlı bez, flaster veya steril örtü, atık kabı.
  • Hastayla iletişim kurun, prosedürü açıklayın ve onay alın. Hastanın rahat bir pozisyonda oturmasını veya uzanmasını sağlayın.
  • Uygun damarı seçin: genellikle önkol, el sırtı veya dirsek önü bölgesi tercih edilir. Damarın dolgun ve esnek olmasına dikkat edin.

2. Damarın Hazırlanması


  • Turnikeyi seçilen bölgenin 5-10 cm üzerine uygulayarak damarın belirginleşmesini sağlayın.
  • Damar bölgesini antiseptik solüsyonla temizleyin. Temizliği dairesel hareketlerle yapın ve tamamen kurumasını bekleyin.

3. İğnenin Yerleştirilmesi

  • Damar yolu iğnesini (kanülü) ambalajından çıkarın ve kapağını çıkarın. İğnenin plastik kılıfını çıkarmayın.
  • Hastanın cildini, damarı sabitlemek için başparmağınızla hafifçe gerin.
  • İğneyi, damara 15-30 derecelik bir açıyla yaklaştırın. İğne ucu cilde değdiğinde, hızlı ve kararlı bir hareketle damar içine ilerletin.
  • Kanülün iç odasında kan göründüğünde (geri dönüş), iğneyi biraz daha ilerleterek plastik kanülün tamamen damar içine girmesini sağlayın.

4. Kanülün Sabitlenmesi ve Son İşlemler

  • İğnenin metal kısmını yavaşça geri çekerek kanülden ayırın, plastik kanülü yerinde bırakın.
  • Turnikeyi hemen çözün.
  • Kanülün uygun şekilde yerleştiğinden emin olmak için bir enjeksiyon portundan serum fizyolojik flaş yapın (damar içine az miktarda sıvı vererek).
  • Kanülü flaster veya steril örtüyle sabitleyin. Giriş bölgesini gazlı bezle kapatarak enfeksiyon riskini azaltın.
  • Kullanılan malzemeleri atık kabına atın ve eldivenlerinizi çıkarın.

5. Güvenlik ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

  • Steril tekniklere uyun: Enfeksiyon riskini önlemek için tüm malzemelerin steril olduğundan emin olun.
  • Hastanın rahatını gözetin: İşlem sırasında ağrı veya şişme olursa durun ve gerekirse başka bir damar deneyin.
  • Komplikasyonlara dikkat edin: Enfeksiyon, kanama, hematom (morarma) veya infiltrasyon (sıvının damar dışına sızması) gibi durumları izleyin.
  • İğne batması yaralanmalarını önlemek için kullanılmış iğneleri uygun şekilde imha edin.

Bu işlem, yalnızca sertifikalı sağlık çalışanları tarafından uygulanmalıdır. Eğitimsiz kişilerin denemesi ciddi sağlık risklerine yol açabilir. Herhangi bir tıbbi müdahale öncesi daima bir uzmana danışın.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;