Damarda pıhtılaşma ne anlama gelir ve neden oluşur?

Damarda pıhtılaşma, tıbbi adıyla "tromboz", kanın damar içinde pıhtı (trombüs) oluşturarak kan akışını kısmen veya tamamen engellemesidir. Bu durum, vücudun herhangi bir damarında (atardamar veya toplardamar) meydana gelebilir ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Örneğin, atardamarlarda oluşan pıhtılar kalp krizi veya inme gibi acil durumlara neden olurken, toplardamarlardaki pıhtılar derin ven trombozu (DVT) veya akciğer embolisi gibi problemlere sebebiyet verebilir.

Pıhtılaşma, vücudun kanamayı durdurmak için doğal bir savunma mekanizmasıdır, ancak damar içinde uygunsuz şekilde gerçekleştiğinde sorun yaratır. Oluşumunu tetikleyen faktörler şunlardır:

• Kan Akışının Yavaşlaması: Uzun süre hareketsiz kalmak (örneğin, uzun uçak yolculukları, yatak istirahati) veya obezite gibi durumlar kan akışını yavaşlatarak pıhtı riskini artırır.
• Damar Hasarı: Yaralanma, cerrahi operasyonlar veya inflamasyon gibi nedenlerle damar duvarı zarar gördüğünde, pıhtı oluşumu tetiklenebilir.
• Kanın Pıhtılaşmaya Yatkınlığı: Genetik bozukluklar (örneğin, faktör V Leiden mutasyonu), bazı ilaçlar (doğum kontrol hapları gibi) veya kanser gibi hastalıklar, kanın normalden daha kolay pıhtılaşmasına neden olur.
• Diğer Risk Faktörleri: Yaşlanma, sigara kullanımı, yüksek tansiyon, diyabet veya aile öyküsü de pıhtılaşma olasılığını artırabilir.

Özetle, damarda pıhtılaşma, kan akışını engelleyen ve hayati tehlike oluşturabilen bir durumdur; erken teşhis ve tedavi için düzenli kontrol ve sağlıklı yaşam tarzı önemlidir.